مدل سازی ارتباط کیفیت آب های سطحی و سنجه های سیمای سرزمین با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی (مطالعه موردی: استان مازندران)

Authors

  • محسن میرزایی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران
  • مهدی غلامعلی فرد استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران
Abstract:

تغییرات کیفیت آب، رویکرد مناسبی برای پایش آلودگی‌های غیر نقطه‌ای است. در مطالعه حاضر، اطلاعات کیفیت آب 81 ایستگاه آبسنجی واقع بر رودخانه‌های استان مازندران در خلال سال‌های 1391 و 1392 مورد بررسی قرار گرفت. مرز زیر حوضه‌های بالادست ایستگاه‌ها ترسیم شد و سنجه‌های سیمای سرزمین در دو سطح کلاس و سیما برای زیر حوضه‌های موجود استخراج شدند. از تحلیل مولفه‌های اصلی برای تعیین پارامترهای کیفیت آب و از رگرسیون خطی پیشرو به‌منظور تعیین سنجه‌های بهینه در توصیف تغییرات هر کدام از پارامترها استفاده شد. پنج مؤلفه اول قادر به توصیف 61/96 درصد از تغییرات کیفیت آب رودخانه‌های استان مازندران بودند. برای مدل‌سازی ارتباط میان سنجه‌های سیمای سرزمین و پارامترهای کیفیت آب از شبکه عصبی-فازی تطبیقی و رگرسیون چند متغیره خطی استفاده شد. نتایج حاکی از بود رگرسیون چند متغیره خطی توانسته است پارامترهای SAR، TDS، pH، NO3 و PO43- را با ضریب تبیین 81/0، 56/0، 73/0، 44/0 و 63/0 در مرحله آزمون پیش‌بینی نماید. این در حالی است که ضریب تبیین شبکه عصبی-فازی به‌ترتیب برابر با 82/0، 79/0، 82/0، 31/0 و 36/0 بوده است. بنابراین، شبکه عصبی-فازی در اغلب موارد کارایی بالاتری داشته و این امر ارتباط غیر خطی میان پارامترهای کیفیت آب و سنجه‌های سیمای سرزمین را نشان می‌دهد. از آنجا که کاربری‌ها و پوشش سرزمین مختلف در حوضه دارای تأثیر زیادی بر کیفیت آب خروجی، آلاینده‌های در دسترس و بار مواد محلول در رودخانه‌ها هستند، استفاده از روش این پژوهش می‌تواند به‌عنوان ابزاری تکمیلی در برنامه‌ریزی منطقه‌ای و ارزیابی اثرات محیط زیستی در برنامه‌های توسعه مطرح شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدل سازی تجربی ارتباط میان پارامترهای کیفیت آب سطحی و سنجه های سیمای سرزمین با استفاده از سیستم استنتاج عصبی- فازی (مطالعه موردی: استان مازندران)

کاربری اراضی/پوشش سرزمین یکی از متغیرهای موثر بر کیفیت آب های سطحی است که می تواند به وسیله سنجه های سیمای سرزمین به صورت کمی نمایش داده شود. استفاده از سنجه های سیمای سرزمین جهت پیش بینی تغییرات کیفیت آب، می تواند به عنوان رویکردی مناسب جهت پایش آلودگی های غیر نقطه ای باشد. در مطالعه حاضر، اطلاعات کیفیت آب 85 ایستگاه آبسنجی واقع بر رودخانه های استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. مرز بالادست ا...

بررسی رابطه دمای سطحی و الگوی مکانی سرزمین با بکارگیری مدل های رگرسیونی و سنجه های سیمای سرزمین

با توجه به آثار منفی افزایش دمای مناطق انسان ساخت روی مصرف انرژی و رفاه انسانی، جبران این اثرات منفی از طریق کنترل الگوی پوشش های سبز و اثر خنک کنندگی آن از اهمیت زیادی برخودار است. هدف از این مطالعه تعیین مناسب ترین رابطه رگرسیونی الگوی مکانی سرزمین با دمای سطحی شهرستان رشت بوده است و بدین منظور از سنجه های سیمای سرزمین به عنوان متغیرهای ورودی به مدل سازی استفاده شد. کاربری/ پوشش و دمای سطحی ز...

full text

تغییرات فضایی- زمانی شکل شهرهای ساحلی و غیرساحلی استان مازندران با به‌کارگیری سنجه های سیمای سرزمین

بر اثر فعالیت­های انسانی و پدیده­های طبیعی، چهرة زمین همواره تغییر می­کند. سرعت و تنوع این تغییر و تحول در محیط­های شهری بیش از سایر مناطق است. مقالة حاضر تغییر زمانی و فضایی دو شهر ساحلی (چالوس و بابلسر) و دو شهر غیرساحلی (آمل و قائمشهر) استان مازندران را از جنبه‌های فشردگی، پیچیدگی و مرکزیت شکل شهر با به‌کارگیری سنجه­های سیمای سرزمین بررسی کرده است. روش تحقیق مقاله کمی است و نقشه­های کاربری ا...

full text

مدل سازی رابطه فضای سبز شهری با آلودگی هوا، صوت و دما با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین

فضای سبز نقش مهمی در کیفیت محیط­زیست شهری دارد. هدف این بررسی تعیین رابطه فضای سبز شهری با آلودگی هوا، صوت و دما در شهر تهران با استفاده از سنجه­ های سیمای سرزمین است. بدین منظور، ابتدا نقشه فضای سبز تهیه و به‌روزرسانی شد و سنجه­ های سیمای سرزمین محاسبه شدند. سپس نقشه‌های آلودگی هوا و صوت با استفاده از میانگین داده ­های سالیانه درون‌یابی شدند و نقشه دما نیز با روش رگرسیون تهیه شد. درنهایت اطلاع...

full text

مدل سازی عملکرد شغلی با استفاده از سیستم بهینه استنتاج فازی-عصبی تطبیقی( مطالعه موردی: شرکت گاز استان گیلان)

استخراج مدل حاکم بر عملکرد شغلی بر اساس عملکرد کارکنان فعلی سازمان، رویکردی بسیار مؤثر است که بر اساس آن، می توان رفتار متقاضیان را پیش بینی و ضمن استفادة کم هزینه از داده های موجود، دانش های نهفته در سازمان را برای مدیران آشکار کرد. اما ابهام و عدم قطعیت موجود در ماهیت حوزة منابع انسانی و محدودیت شناختی ذهن انسان، پیش بینی عملکرد و مشخصات ناشناختة سیستم را دشوار می سازد. بنابراین، باید به دنبا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 1

pages  81- 92

publication date 2016-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023